Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

SPREKER IN DE KIJKER - BRAM SOREL

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Bram Sorel is als preventieadviseur en ergonoom werkzaam bij Familiezorg West-Vlaanderen. Daarnaast rondt hij binnenkort zijn opleiding preventieadviseur...
Lees meer

Key note speaker - Paul Kuijer

Het Ergonomiecongres opent dit jaar met een key note over de preventie van werkgerelateerde klachten aan het bewegingsapparaat. Paul Kuijer van de Vrije Universiteit Amstedam deelt graag zijn ideeën in zijn voordracht “Doorbreek de cyclus van werkplek naar spreekkamer bij lichamelijk zwaar...
Lees meer

Webinar 10-10-10 campagne

In oktober, de maand van ergonomie, vond ook dit jaar de 10-10-10 campagne plaats: op 10 oktober om 10u het zitten 10 minuten onderbreken. Deze campagne zetten we kracht bij door het organiseren van een webinar rond sedentair gedrag. In een interactive webinar gaf Leen Van Brussel van het Vlaams...
Lees meer

Projectgroep KWS

De projectgroep KWS (klinisch werkstation) heeft als doel om de MK5 (mobiliteitsklassen) op een meer gebruiksvriendelijke manier te implementeren in het elektronisch patiëntendossier (EPD). Hiervoor staat een overleg gepland op 2 en 30 november van 15u tot 16u30. Wil je hieraan meewerken, schrijf...
Lees meer

Posters "Maand van de ergonomie"

Oktober is de maand van de ergonomie. Dit is de uitgelezen moment om ergonomie in de kijker te zetten binnen jouw bedrijf of bij je klanten. Vind hieronder het beeldmateriaal (posters en afbeeldingen) dat je vrij kan gebruiken in het Nederlands, Frans en Engels: Posters: Afbeeldingen:
Lees meer

10-10-10 op school

Dit jaar mikken VerV en Gezond Leven met de 10-10-10 campagne ook op scholen, hogescholen en universiteiten. Dat is op 10 oktober om 10 uur het zitten 10 minuten onderbreken. Heb je kinderen, scholieren, studenten die nog naar school gaan, informeer alvast de leerkrachten of scholen. Doe mee, maak...
Lees meer

10-10-10 mee in de kijker zetten?

Zet 10-10-10 mee in de kijker en download hier alle campagnebeelden en campagneteksten: 1. De campagnebeelden in de verschillende formaten en talen 1200 x 628 (LinkedIn/Facebook/mailbanner): NL – FR – EN 1080 x 1350 (Instagram ): NL – FR – EN 1920 x 1080 (achtergrond Teams/Skype): NL – FR –...
Lees meer

10-10-10 campagne

Sta op 10 oktober om 10 uur, 10 minuten recht! Met deze oproep willen VerV en Vlaams Instituut Gezond Leven iedereen met een zittend beroep vragen om te "wisselwerken". Dat betekent: het zitten 10 minuten onderbreken, en in plaats daarvan rechtstaan of bewegen. Dat is gezond, goed voor je...
Lees meer

In memoriam - Jos Blik

Op 7 september is Jos blik van ons heengegaan. Jos was model en ervaringsdeskundige op gebied van obesitas. Samen met Zwaartepunt was hij pionier in Nederland en in Vlaanderen in de kennis van het begeleiden, verplaatsen en tillen van zorgvragers met obesitas. Deelnemers aan vormingen leerden heel...
Lees meer

Spreker in de kijker - Lieven Eeckelaert

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Lieven Eeckelaert werkt bij Workitect aan werkbaar werk en geeft graag uitleg hoe de arbeidsorganisatie daartoe kan bijdragen. Wat ga je vertellen op het...
Lees meer