Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Intervisie zorg - AZ Alma

Op 16 maart  was VerV te gast bij AZ Alma voor een intervisie zorg. Een grote dank aan Tania Goderis voor de puike organisatie. Centrale thema was hoe men nu ergonomie best aanpakt in de praktijk. Daarbij staan de Beleidsspiegel, de Tilthermometer en de mobiliteitsklassen (MK5)...
Lees meer

Consensusoverleg kantoor - 23/05

Op 23 mei organiseert de VerV een consensusoverleg over de praktijkrichtlijn "kantoorinrichting". Voor de moment wordt deze onder de loep genomen om te updaten naar een hybride werkcontext. Het resultaat van deze oefening zal voorgelegd worden op het consensusoverleg. Wanneer: 23 mei om 09u Waar:...
Lees meer

Consensusoverleg zorg - 03/05

Op 3 mei organiseert de VerV een consensusoverleg over de praktijkrichtlijn "verplaatsen van personen". Voor de moment wordt deze onder de loep genomen om te updaten of te verbreden naar alle sectoren binnen de gezondheidszorg. Het resultaat van deze oefening zal voorgelegd worden op het...
Lees meer

Projectgroep kantoor en zorg

Wil jij meewerken aan een update van de praktijkrichtlijn zorg of kantoor? Dan is de projectgroep iets voor jouw. Op deze manier wil VerV alle leden de kans geven om input te geven voor de praktijkrichtlijnen. De gevraagde tijdsbesteding is 90min voor het nalezen van de praktijkrichtlijn en het...
Lees meer

Webinar "Beoordelen van armkracht"

Op 8 mei organiseert VerV een webinar rond het beoordelen van armkracht. Daarvoor worden twee wetenschappelijke publicaties besproken: 1. Databank armkrachten Op basis van de locatie van de handen en de richting van de kracht berekent de tool de maximale kracht voor de gekozen doelgroep. 2. Werken...
Lees meer

Intervisie "ontwerpen" - 06/06

Op 6 juni is VerV te gast bij Mivas maatwerkbedrijf voor een intervisie industrie. Doel is ervaringen uit te wisselen rond hoe men ergonomie reeds kan betrekken bij de ontwerpfase. Laat je inspireren en deel je eigen ervaring op deze intervisie. Schrijf je hier in! Programma: 12u30: Lunch 13u00:...
Lees meer

Webinaire "Thermomètre de levage"

Le 22 mai, VerV et BES organisent un webinaire autour du thermomètre de levage en français. Cette méthode d'analyse des risques est décrite dans la norme ISO/TR12296 sur la manutention manuelle des personnes. Ce webinaire vous apprendra les bases du Tilthermomètre et comment l'appliquer dans la...
Lees meer

Nieuwe specialisatie ergonomie start in 2023

De volgende specialisatie-opleiding ergonomie gaat van start op 26 september 2023. Op 6 maart organiseerden Odisee en VerV hierover een infosessie. Deze uitgebreide opleiding (280u) is een wettelijke voorwaarde om preventieadviseur ergonomie te kunnen worden. Bekijk de presentatie hier De...
Lees meer

Intervisie industrie

De intervisie industrie rond de structurele risicoanalyse ergonomie was een verrijking met mooie praktijkvoorbeelden. Met dank aan Daikin om VerV te ontvangen en ons onder te dompelen in hun aanpak. Daikin (presentatie.pdf) De geschiedenis van ergonomie bij Daikin gaat terug tot voor 2010. Een...
Lees meer

VerV Ergonomiecongres op 24/10/2023

VerV zal dit jaar opnieuw een Ergonomiecongres organiseren. Datum is 24 oktober 2023 in De Montil in Affligem. Hou alvast deze datum vrij! Graag krijgen we ook input van onze leden over de inhoud en de vorm. Wat willen jullie vooral horen? Wat willen jullie vooral doen? Hebben jullie tips om het...
Lees meer