Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Maand van de Ergonomie - oktober 2023

Oktober is de maand van de ergonomie. Dat is het moment om ergonomie in de kijker te zetten binnen je bedrijf. Uiteraard organiseert VerV ook tal van activiteiten rond ergonomie. Hieronder vind je een overzicht: 01/10 Start maand van de ergonomie Wil je zelf mee zichtbaarheid geven aan de maand...
Lees meer

Spreker in de kijker - Valerie Vervliet

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Valerie Vervliet van FOD WASO, de federale overheid voor werk, zal het KB re-integratie 2.0 uit eerste hand toelichten. Wat ga je vertellen op het...
Lees meer

Opleidingen ergonomie

VerV is inhoudelijke partner in drie niveaus van opleidingen ergonomie. Wil je je verder bekwamen in de ergonomie, hou dan volgende data in het achterhoofd. Basisopleiding ergonomie - link Dit is een driedaagse basisopleiding ergonomie, georaganiseerd in samenwerking met Prebes. Doelpubliek zijn...
Lees meer

Vacature freelance coördinator VerV

VerV, Beroepsvereniging voor Ergonomie, is op zoek naar een freelance coördinator om één dag per week VerV te ondersteunen met het organiseren van studiedagen, de administratie en de communicatie. Heb je een passie voor ergonomie? Heb je ideeën hoe het vandaag beter kan? Dan ben jij misschien de...
Lees meer

Sessie in de kijker: ISO45001

ISO45001 is een managementsysteem voor gezond en veilig werken. Dat gaat dus over fysieke belasting, de fysische omgeving, psychosociale belasting en machineveiligheid. Het is een systematiek hoe men risico’s gaat inventariseren, evalueren en verminderen. Benjamin Maris komt op het Ergonomiecongres...
Lees meer

Verslag webinar "Multidisciplinaire aanpak zorg"

Webinar "Multidisciplinaire aanpak ergonomie in de zorg" met als concrete toepassing het introduceren van een maximaal tilgewicht voor leenset op het operatiekwartier. Door een jarenlange samenwerking met alle betrokken stakeholders is deze richtlijn in februari 2023 opgenomen in het advies van de...
Lees meer

Spreker in de kijker - Claudia Vigna

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Claudia Vigna van SERV, het huis van het Vlaams sociaal overleg, zal hun rapport voorstellen over de fysieke belasting in bedrijven. Wat ga je vertellen op het...
Lees meer

Congressprokkels - Lisa Smet

In de aanloop van het Ergonomiecongres laten we telkens een deelnemer aan het woord. Lisa Smet is aanspreekpunt beeldschermwerk in een ICT bedrijf. VerV vroeg waar zij er zeker bij wil zijn en voor welke sessies ze heeft gekozen? Lees haar congressprokkels… Het Ergonomiecongres is voor mij...
Lees meer

Spreker in de kijker - Tuur van der Have

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Tuur van der Have van KU Leuven mag de spits afbijten. Wat ga je vertellen op het ergonomiecongres? In mijn demosessie zal ik de deelnemers introduceren in het...
Lees meer

VerV pleit voor preventieve wetgeving ergonomie

VerV heeft een visienota overgemaakt aan FOD WASO met zijn kijk op een nieuwe wetgeving over ergonomie. Aanleiding is de ambitie van minister Dermagne om een kader rond "MSA" of musculoskeletale aandoeningen te maken. VerV stelt in zijn nota vijf strijdpunten voor, hieronder kort samengevat: 1....
Lees meer