Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Hoog tijd voor een telewerkbeleid

In deze Coronaperiode werkt een grote groep mensen al maanden thuis en ook na Corona geven veel werkgevers aan verder te blijven inzetten op systematisch enkele dagen per week thuis te werken. Daarom roept VerV op tot een telewerkbeleid. Dat betekent dat concrete afspraken worden vastgelegd op...
Lees meer

VerV tool Staand werken

Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding. Langdurig staand werken is een risico dat in vele sectoren voorkomt, denk maar aan de horeca, retail, gezondheidszorg, logistiek en productie. De gezondheidseffecten...
Lees meer

Portret Mieke De Bruyne

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan mevr. Mieke De Bruyne, kliniekhoofd aan het UZ Gent en docent endodontologie en ergonomie aan de UGent. Benieuwd naar haar ervaringen en kijk op ergonomie? 1. Wie ben...
Lees meer

Kerncijfers ergonomie in België 2020

Van de Belgische werknemers met werkgerelateerde gezondheidsklachten is dit bij 57% te wijten aan lichamelijke klachten. Dat blijkt uit de kerncijfers voor ergonomie in België 2020 van VerV, de Beroepsvereniging voor Ergonomie, gebaseerd op een Europese studie in de 27 lidstaten. De werkgebonden...
Lees meer

Webinar "Tijd voor een telewerkbeleid"

Op 22 september organiseert de VerV een praktische webinar rond telewerken ter gelegenheid van de nationale telewerkdag. Met het thema "Tijd voor een telewerkbeleid" speelt de webinar in op de huidige situatie van thuiswerken. Veel bureelmedewerkers werken al maanden thuis en voor veel bedrijven...
Lees meer

Portret Carla Slagmulder

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan mevr. Carla Slagmulder, referentie verpleegkundige ergonomie en Begeleider RIZIV-Patiëntenbespreking-EVD bij het Wit-Gele Kruis Oost-Vlaanderen. Benieuwd naar haar...
Lees meer

Ergoday zorg - 20/10

De Ergoday zorg 2020 zal de geschiedenis ingaan als een digitale editie. Dat maakte de studiedag er echter niet minder interessant op. De vele praktijkvoorbeelden en concrete toepassingen boden de nodige inspirate en nieuwe ideeën aan de deelnemers. Ondanks de webinar-vorm werd het een interessante...
Lees meer

Oefensessie "VerV tool staand werken"

Op 24/09 en 08/10 organiseerde VerV een online oefensessie rond de "VerV tool staand werken". Staand werken zijn alle taken die men in een verticale houding doet. Deze brede definitie vraagt ook om een nieuwe aanpak voor de risicoanalyse. De werkgroep industrie heeft daarom de "VerV tool staand...
Lees meer

Verslag intervisie zorg

Op 19 mei 2020 organiseerde de werkgroep ‘zorg’ een intervisie via Teams rond opleidingen ergonomie in de zorg. De verschillende sectoren binnen de zorg waren vertegenwoordigd, alsook de externe preventiediensten en scholen. De bedoeling was om te discussiëren over de benamingen, het takenpakket en...
Lees meer

Portret Ann Gheysen

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan mevr. Ann Gheysen, bestuurder van DBS Office Supplies en Loff maatkantoren in Waregem. Ontdek hier haar ervaringen en kijk op ergonomie. 1. Wie ben je, waar werk je, wat...
Lees meer