Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Verslag introductiedag Kinaesthetics

Op 14 september stelde Vives Hogeschool zijn accomodatie ter beschikking voor een studiedag rond Kinaesthetics. Tijdens deze introductiedag dompelde de lesgever Norbert van Niveb de deelnemers onder in de functie en het effect van spieren en botten.  Door te ervaren en te oefenen op elkaar...
Lees meer

Portret Machteld Van de Woestyne

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Machteld Van de Woestyne, preventieadviseur ergonomie bij Attentia. Benieuwd naar haar ervaringen en kijk op de ergonomie! 1. Wie ben je, waar werk je en wat...
Lees meer

Portret Petra Bogaerts

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Petra Bogaerts, die toch al een tijdje meedraait in ons ergonomiewereldje. Benieuwd naar haar ervaringen en kijk op de ergonomie! 1. Wie ben je, waar werk je...
Lees meer

Portret Filip Buckens

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Filip Buckens, een gezicht van ergonomie in de zorg. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op de ergonomie! 1.Wie ben je, waar werk je, wat doe je? Filip...
Lees meer

Verslag studiedag "Dynamisch werken op kantoor"

Op 01 juni was ING te Antwerpen gastheer voor deze studiedag rond kantoorergonomie. Met dynamisch werken werd ingespeeld op het actuele thema "minder zitten op kantoor". Zit-statafels als standaard, ervaringen met bureaufietsen, een actieve kantoorindeling,... al deze topics werden toegelicht en...
Lees meer

Symposium "Werk in beweging"

Op 22 juni slaan UGent en Stad Gent de handen in elkaar voor het symposium "Werk in beweging". Tijdens de namiddag staan drie subthema's centraal: bewegen als werk, bewegen op het werk en bewegen naar het werk. Sprekers op dit symposium zijn zowel onderzoekers die het nut en de implementatie van...
Lees meer

Portret Hugues Francois

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Hugues Francois, een ergonoom met heel wat jaren op de teller die momenteel in Frankrijk werkt. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op de ergonomie! 1. Wie...
Lees meer

Portret Hans Van Zundert

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Hans Van Zundert, interne preventieadviseur bij Autogrill. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op de ergonomie! 1. Kan je een korte voorstelling geven van...
Lees meer

Portret Griet De Preter

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Griet De Preter. Als ergonome aan de Vlaamse Overheid draait ze toch al heel wat jaren mee in het ergonomiewereldje. Benieuwd naar haar ervaringen! 1. Kan je...
Lees meer

Portret: Brenda Vanmontfort

Om zicht te krijgen op wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Brenda Vanmontfort. Ze wist als studente met haar projectwerk ergonomie de eerste "Prijs Goede Praktijk Ergonomie 2016" binnen te halen. Tijd om meer te weten...
Lees meer