Verslag oefensessie "VerV tool staand werken"

“Staand werk is werk dat in verticale houding op de voeten plaatsvindt, onafhankelijk van de duur en de dynamiek van deze houding”.

Om het gezondheidsrisico door staand werk correct in te schatten ontwikkelde de werkgroep industrie van VerV Beroepsvereniging Ergonomie de VerV-tool Staand Werken. Na de publicatie organiseerde VerV op 24/09 en 8/10 twee online oefensessies. De tool werd stap per stap toegelicht en de deelnemers beoordeelden daarna enkele reële werksituaties met de nieuwe methode. Op het einde was er nog een Q&A.

De slides met de casussen vind je onder login 

Enkele van de gestelde vragen:

De definitie van dynamische staan is wanneer de reductiefactor bij het statisch staan gelijk is aan 0?
Bij de factor “totale duur op de voeten” wordt zowel het statisch staan als het wandelen beoordeeld. Bij de factor “intensiteit” wordt de focus enkel op het statisch staan gelegd. Wanneer het stappen relevant is, nl. >2m en >10 keer per uur, wordt de intensiteit 0 door de toegepaste reductiefactor. In dat geval gaat de beoordeling voornamelijk over dynamisch staan.

Vanaf wanneer is de staoppervlakte beperkt?
Een sta-oppervlakte van 90cmx90cm wordt beschouwd als voldoende.

Als er een ergomat met bobbels ligt op de werkpost, wordt dit als een oneffenheid beschouwd?
Het feit dat de bobbels mee inzakken is net het mechanisme van de ergomat. Dit mag je dus niet afstraffen in de risicoanalyse. Het is wel belangrijk om voor elke werkpost het juiste type ergomat te kiezen vb. wanneer men vaak rond de lengte-as moet draaien, kunnen die bobbels wel storen.

Is het toegelaten om te interpolleren?
De tool is ontwikkeld zodat eenieder een gelijk beoordeling kan maken van het gezondheidsrisico door staand werken. Interpolleren moet eerder de uitzondering zijn dan de regel.

Van waar komt die 15 minuten pauze op bepaalde tijdstippen?
In Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of de zittende werktijden (ter afwisseling met het staand werken) moeten ten minste een kwartier bereiken. Deze waarde werd overgenomen in de tool.

In de wetgeving staat niets over de gevraagde momenten, enkel 'op gepaste tijdstippen'.
In Codex VIII-1 Werk en rustzitplaatsen staat dat de rusttijden of zittende werktijden ten vroegste na anderhalf uur en ten laatste na twee en een half uur prestaties moeten genomen worden. Het standpunt van VerV is dat bij een gemiddelde werkdag statisch staan minstens 3 keer afgewisseld moet worden met zitten (via een pauze of zittend werk). Op een werkdag van 8u betekent dit na 2u en dit valt exact binnen de wettelijke grenswaarden. Bij dynamisch staan moeten er 2 onderbrekingen voorzien worden, dit betekent na 2u40 min.

ISZW in Nederland spreekt over max. 1 uur continu staan en max. 4 uur op dagbasis. Dit verschilt blijkbaar met de Belgische wetgeving.
De arborichtlijnen focussen op statisch staan op 1 m². De definitie in België omvat zowel statisch staan als dynamisch staan. In de Belgische wetgeving zijn geen grenswaarden opgenomen, maar die legt wel op dat elke werkgever het gezondheidsrisico door staand werk moet beoordelen. De VerV-tool Staand Werken, die ook op zowel statisch staan als dynamisch staan focust, biedt hier een antwoord op.

Dynamisch staan: is er een bovengrens aan aantal stappen per werkshift die gezond blijft?
De bovengrens die in de VerV-tool Staand Werken is opgenomen is 6u per werkdag (oftewel 75% van de werktijd). De 10000 stappen, wat vaak als aanbeveling wordt gesteld voor mensen met een zittende job, is een beweegrichtlijn op dagbasis waarbij tussendoor veel kan afgewisseld worden en er veel herstelmomenten zijn. Men moet een onderscheid maken tussen bewegen op het werk en bewegen in de vrije tijd, ook wel de fysieke activiteitsparadox genoemd. De VerV-tool staand werken focust, zoals de naam ook aangeeft, op staan en wandelen op het werk.

Bekijk de tool, de bijhorende handleiding en het interactief invulblad.

De VerV-tool Staand Werken werd ontwikkeld door de werkgroep industrie van VerV en is geïnspireerd op volgende wetgeving, bestaande methodes en literatuur:

  • Codex VIII-1 Werk- en rustzitplaatsen
  • Arborichtlijnen
  • Werkhoudingeninstrument (WHI) ontwikkeld door TNO
  • De Langen, N. & Peereboom, K. (2020). Musculoskeletal disorders and prolonged static standing. Oshwiki.
  • Fewster et all (2017). The effect of standing interventions on acute low-back postures and muscle activation patterns. . Applied Ergonomics. 58, 281-286.
  • Halim, I., & Rahman, A.O. (2012). Development of Prolonged Standing Strain Index to Quantify Risk Levels of Standing Jobs. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 18(1), 85-96.
  • Kuijer, P.P.F.M., Hondebrik, D., Hulshof, C.T.J., & Van der Molen, H., F. (2020). Work-relatedness of inguinal hernia: a systematic review including meta-analysis and GRADE. Hernia.
  • Smith, P., Ma, H., Glazier, R.H., Gilbert, M., & Mustard, C. (2018). The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. American Journal of Epidemiology, 187(1), 27–33.
  • Steinhilber, B., Enghofer, A., Seibt, R. & Rieger, M.A. (2018). Reduction of leg swelling by compression stockings with different compression intensities during a two hour standing exposure. Occupational and Environmental Medicine, 75(2), 277-280.
  • Tüchsen, F., Hannerz, H., Burr, H. & Krause, N. (2005). Prolonged standing at work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective study of the Danish population. Occupational and Environmental Medicine. 62. 847-850.
  • Wall, R., Garcia, G., Läubli, T., Seibt, R., Rieger, M.A., Martin, B & Steinhilber, B. (2020). Physiological changes during prolonged standing and walking considering age, gender and standing work experience. Ergonomics, 63(5), 579-592.
  • Waters, T. R. (2015). Evidence of Health Risks Associated with Prolonged Standing at Work and Intervention Effectiveness. Rehabil Nurs, 40(3), 148-165.

 

Nieuws

Filmpje praktijkrichtlijn telewerken

Ter gelegenheid van de nationale telewerkdag in september lanceerde VerV zijn consensus rond telewerk. Twee belangrijke basisprincipes stonden daarbij centraal: telewerk is ook beeldschermwerk en ergonomisch werken thuis is een gedeelde verantwoordelijkheid. Na de presentatie van deze principes op...
Lees meer

Portret John Taverniers

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan John Taverniers, cognitief ergonoom bij The Human Factors Lab. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op ergonomie!     1. Wie ben je, waar werk je,...
Lees meer

Verslag Prenne 53

De Prenne blijft het netwerkevent voor preventieadviseurs, georganiseerd door Prebes. Daarop kan ergonomie uiteraard niet ontbreken en met drie sessie kwamen we ruim aan bod. Ergonomische aspecten van gezonde gebouwen - Brenda Vanmontfort De WELL Building Standard beschrijft 11 criteria van...
Lees meer

Human Factors NL congres 2019

Op 28 en 29 november hield de Nederlandse ergonomievereniging, Human Factors NL, zijn jaarcongres met als thema "Evolutie, revolutie". Een mix van plenaire keynote speakers en parallelle sessies maakten er een afwisselend en boeiend congres van. Het is altijd inspirerend om eens ergonomie vanuit...
Lees meer

Verslag nieuwe KIM methodes 21/11

De nieuwe KIM tools prikkelden de interesse van de ergonomen. Met 50 deelnemers was de masterclass "nieuwe KIM methodes" immers snel volzet. Elke KIM tool werd kort gedemonstreerd waarna in kleine groepjes kon geoefend en gediscussieerd worden. Het was een eerste kennismaking met de aangepaste en...
Lees meer

Portret Anneleen Verhaeghe

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Anneleen Verhaeghe, ergonoom bij Volvo Trucks te Gent. Benieuwd naar haar ervaringen en kijk op ergonomie! 1. Wie ben je, waar werk je, wat doe je?  Mijn naam is...
Lees meer

Ondertekening charter zorg door UZ Gent

In oktober ondertekenden UZ Gent en VerV gezamelijk het charter “verplaatsen van personen” over ergonomie in de zorg. Met dit charter engageert UZ Gent zich in te zetten op gezonde medewerkers in de zorg door het volgen van de praktijkrichtlijnen rond het verplaatsen van personen. De Vlaamse...
Lees meer

Verslag studiedag "Menselijk kapitaal"

Tijdens een studienamiddag in het provinciehuis Limburg leerden lokale preventieadviseurs hoe ze hun bedrijf maximaal kunnen laten renderen. In het programma kwamen alle 7 welzijnsdomeinen aan bod met in het achterhoofd het menselijk kapitaal centraal. Voor ergonomie gaf Mathias De Waele een...
Lees meer

Portret Werner Grasser

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke nieuwsbrief iemand aan het woord. Deze maand is het de beurt aan Werner Grasser, ergonoom bij Evonik. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op ergonomie! 1. Wie ben je, waar werk je, wat doe je ? Mijn naam is Werner Grasser en werk...
Lees meer

Beeldverslag Ergoday zorg 2019

Op 8 oktober vond de Ergoday Zorg plaats te Affligem. Hieronder kan je nog eens de sfeer opnieuw beleven aan de hand van onderstaande foto's.
Lees meer