Verslag "Mensgericht ontwerpen"

Op 7 november was het verzamelen geblazen in Leuven voor de masterclass "Mensgericht ontwerpen". Aan de hand van praktijkvoorbeelden en een oefening werd de systeemaanpak van ergonomie als ontwerpdiscipline toegelicht. Spreker van de dag was Sjoerd Reinstra. Hij maakte de leidende rol duidelijk die een ergonoom kan spelen vanaf het begin van het ontwerpproces. Knap!

Presentatie Masterclass Mensgericht Ontwerpen (.pdf)

Systeemaanpak
Een kort loopje doorheen de geschiedenis leidde tot het doel van ergonomie: ontwerpen voor een goede prestatie, veiligheid, gezondheid en comfort van de gebruikers. Daarvoor is een systeembenadering vereist. Dit betekent dat men de interactie tussen mens en machine in een breed perspectief bekijkt met aandacht voor omgeving, tijd, enz... Dit gaat verder dan de zogenaamde "minimale ergonomie" die erop gericht is om zo goedkoop mogelijk te zijn of strikt te voldoen aan de wetgeving.

Ontwerpproces
Een ontwerp van een nieuwe werkpost is een serieus project. De opdrachtgever engageert zich in een proces dat bestaat uit verschillende stappen: voorbereiding, analyse, ontwerp, uitvoeren, realisatie en evaluatie.

- In de voorbereiding worden de systeemgrenzen en randvoorwaarden bepaald. In het herontwerp van een sorteerwerkplek in een postcentrum, kunnen bijvoorbeeld de postzakken of bakken niet aangepast worden. Het systeem speelt zich dus af binnen de fysieke ruimte van de postsorteerder. Tijd, geld, projectcoördinatie,... zijn randvoorwaarden die vanaf het begin duidelijk moeten zijn.

- Een grondige analyse vraagt zijn tijd en een participatieve aanpak. In de formele analyse tracht men te achterhalen wat er dient te gebeuren en hoe deze taken/handelingen uitgevoerd worden. Dit kan aan de hand van documenten zoals grondplan, uurroosters, RIE, enz... Andere mogelijkheid zijn interviews of enquêtes. Veel informatie wordt ook gehaald door te observeren, eenvoudig door mee te lopen tot complex door videoregistratie. Al deze informatie moet vervolgens gestructureerd worden om te komen tot een programma van eisen. Deze zijn cruciaal in het ontwerpproces. Ze bepalen de verdere ontwerpoplossingen.

- Ontwerpen gebeurt op basis van het programma van eisen, van algemeen naar specifiek. Op een vlekkenplan kan een eerst schetsontwerp getoond worden. Dit heeft nog niet mooi uitgetekend te zijn, het is een instrument om het gesprek met de gebruikers aan te gaan. Na een eerste overlegronde kan men een aantal functionele ontwerpen maken, dat al concreter zijn. Hierover kunnen de gebruikers voor- en nadelen opsommen en aanpassingen voorstellen. Wanneer het ontwerp een meer definitieve vorm krijgt, kan een mock up gemaakt worden om te testen in realiteit.

- Daarna volgen de stappen van uitvoeren, realisatie en evaluatie. Gebruikersparticipatie in al deze stappen blijft een belangrijke meerwaarde. Meest interessant is als dezelfde groep gebruikers vanaf het begin het hele proces mee doorloopt. Dit creëert draagvlak en betrokkenheid, het is "hun" ontwerp.

In de namiddag volgde een praktijkoefening rond een sorteerlijn in een postcentrum. In groepjes werd er gediscussieerd en gebrainstormd over nieuwe oplossingsmogelijkheden. Het was een interessante ervaring om te zien hoe collega's de zaken aanpakken en samen tot iets nieuws te komen. Het was een aangename en onderhoudende masterclass, waarbij we goed verzorgd werden door de mensen van het Park Inn hotel.

Nieuws

Test een zit-sta bureau!

Benieuwd hoe het is om aan een zit-sta-bureau te werken? Test het eens uit in jouw onderneming! Dat kan nu gratis en vrijblijvend, een hele maand lang. Kies je zit-sta-bureau online en krijg het binnen de 30 dagen in jouw onderneming geleverd. Overtuigd na het testen? Dan krijg je een fikse korting...
Read more

Portret Guido Moerman

Om te weten wie onze leden zijn en wat hen drijft, laten we elke maand een lid aan het woord. Deze keer is het de beurt aan Guido Moerman, ergonoom bij Securex. Benieuwd naar zijn ervaringen en kijk op ergonomie... 1.Wie ben je, waar werk je, wat doe je? Guido Moerman, sinds 2009 werkzaam als...
Read more

Studiedag VVVB - lezing ergonomie 21/03

De vereniging voor bedrijfsverpleegkundigen houdt op 21 maart haar jaarlijkse studiedag te Gent. Thema dit jaar is "Oog voor detail voor welzijn op het werk". Het is een algemene trend dat ergonomie als vaste waarde binnen welzijn wordt gezien. Zo zal vanuit VerV Stephan Tomlow spreken over...
Read more

Laborama beurs - lezing ergonomie 14/03

Op 14 maart vindt de Laborama beurs plaats in Brussel Expo. Daarbij voorziet Prebes vier modules rond welzijn in een labo. Ergonomie speelt uiteraard ook een belangrijke rol voor de labomedewerker. VerV geeft daarom invulling aan de module ergonomie. Inschijven kan hier Het ergonomisch...
Read more

Worksafe beurs - lezingen ergonomie 27/03

De Worksafe beurs vindt plaats op 27 en 28 maart te Antwerpen. Naast exposanten over veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk, zijn er ook masterclasses. Zo voorziet VerV twee interessante lezingen rond ergonomie op 27 maart. Lees hieronder de korte inhoud en schrijf je in met de code...
Read more

Nieuwjaarsontmoeting 22/01/2019

Het nieuwe jaar wordt traditiegetrouw geopend met de studiedag "Goede praktijken in ergonomie". Op 22 januari werd tijdens deze nieuwjaarsontmoeting teruggeblikt op succesverhalen van het voorbije jaar. Het auditorium van de Vlaamse Overheid vormde het decors van deze interessante studiedag met...
Read more

Astrid Van Severen wint Ergonomieprijs 2018!

De "VerV Ergonomieprijs" zet elk jaar een ontwerp, eindwerk of project in de kijker. Winnaar van de Ergonomieprijs 2018 was Astrid Van Severen van Liantis. In haar eindwerk tijdens de specialisatie-opleiding ergonomie begeleidde ze mee de implementatie van een nieuw kassasysteem. Met objectieve...
Read more

Algemene Ledenvergadering VerV

VerV heeft de rechtsvorm van een beroepsvereniging. Dat brengt ook een aantal formele verplichtingen met zich mee zoals een Algemene Ledenvergadering. Deze bestaat uit alle werkende leden van de vereniging. Deze zijn actief in de werkgroep en in de Raad van Bestuur. De werkgroepen lichtten kort toe...
Read more

Ergognoom 2019

Wim Ponsaert is de "ergognoom" van 2019! De studiedag "Goede praktijken in ergonomie" werd geopend met een ergonomiequiz waarin een aantal meerkeuzevragen over 2018 werden afgevuurd. Van alle deelnemers had Wim de meeste goede antwoorden en wint zo de prijs van "ergognoom". "Een ergonoom is een...
Read more

Ergoday kantoor: WELL Building Standard 03/04

Deze Ergoday Kantoor draait rond gezonde gebouwen. Daarvoor bestaat een internationaal keurmerk: de WELL Building Standard. In 2018 opende het nieuwe WTC gebouw in Utrecht, dat beantwoordt aan deze normen. Daarom brengen we op 3 april een bezoek aan dit gebouw. In de voormiddag wordt de WELL...
Read more