Ergonomisch vaccineren
De vaccinatiecentra draaien op volle toeren. De gemotiveerde vrijwilligers en professionelen doen dikwijls lange shiften. Vanuit de VerV, beroepsvereniging voor ergonomie, willen we een aantal tips meegeven om vlot en comfortabel te kunnen vaccineren. Zo blijven klachten door het langdurig staan en ongunstige houdingen beperkt. [Download A4 poster - FR]
1. Gebruik een verstelbare zadelstoel op wielen
Een actieve zadelstoel zorgt ervoor dat je met een rechte rug kan zitten. Dat betekent dat de natuurlijke krommingen van de rug behouden blijven. Eventueel kan deze stoel ook voorzien zijn van een rugsteun, die dan de holle kromming van de lage rug ondersteunt. De zadelstoel dient in hoogte verstelbaar te zijn zodat je op een juiste hoogte kan zitten ten opzichte van de gevaccineerde. Een stoel met wielen laat toe om dichtbij de te injecteren plaats te komen en zodoende de reikafstand kort te houden.
2. Zet gevaccineerde op stoel zonder armleuningen
Om comfortabel gevaccineerd te worden, dient de arm ontspannen naar beneden te hangen. Dit zorgt ervoor dat de prik bijna niet voelbaar is. De stoel is ook lager dan de actieve zadelstoel. Op die manier komt de zorgverlener op een betere hoogte te zitten om te prikken. Voor minder mobiele mensen kan een stoel met armleuning een hulpmiddel zijn om makkelijker recht te staan. Aandachtspunt is het prikken in een ontspannen arm.
3. Ga recht voor de schouder van de gevaccineerde zitten
Wanneer je recht voor de aanprikzone zit (of staat), vermijd je torsie in onderrug en/of nek. Met een zadelstoel op wielen kan je makkelijk een goede positie kiezen.
4. Plaats voeten plat op de grond
Omkader de stoel van de gevaccineerde zodat je voldoende dichtbij zit, voeten plat op de grond zorgen voor een goede steun en indien een kleine verplaatsing met stoel nodig is, kan dit vlot worden uitgevoerd.
5. Pas zithoogte aan: schouder op borsthoogte
Zet je stoel voldoende hoog. De aanprikzone ter hoogte van de bovenarm van de gevaccineerde komt idealiter ongeveer op borsthoogte van de zorgverlener. Hoe hoger deze zit, hoe beter de houding in de rug ook zal zijn.
6. Werk dicht bij het lichaam
Maak je lastarm zo kort mogelijk. Dit is de lengte van je onderarm en de spuit. Zo zit je dicht op de aanprikplek en heb je een goed zicht.
7. Wissel zitten en staan bij vaccineren af
Afwisseling van houding is belangrijk. Wanneer men zittend vaccineert, kan men afwisselend zitten (voor aanprikken) en staan (voorbereiding spuit en gevaccineerde). Het gebruik van een actieve stoel zal dit bevorderen.
8. Pas uw houding aan bij staand vaccineren
Indien de zorgverlener liever eens staat, kan dit ook maar dan dient men rekening houden met afstand en plaats. Recht voor de schouder gaan staan en dichtbij het lichaam werken blijven van toepassing. Aandachtspunt wordt het vaccineren met een rechte rug.
9. Gebruik een roltafeltje voor vaccinatiemateriaal
Om de inspuitingen voor te bereiden kan met dit doen op een roltafeltje, voldoende hoog zodat de voorbereidingen staand met rechte rug kunnen gebeuren. De verplaatsbaarheid zorgt ervoor dat de loopafstanden kunnen worden beperkt.
10. Zet roltafeltje op 1m afstand en sta recht
Wanneer je de (rol)tafel wat verder plaatst (>1m) dan ben je verplicht om een recht te staan voor het nemen van de materialen (spuit) en zorg je voor voldoende afwisseling. Zorgverleners die moeilijker kunnen rechtstaan, kunnen het roltafeltje dichtbij en in een hoek opstellen zodat ze de nek en rug niet moeten draaien.