Ergonomie in de vernieuwde Codex
De nummering van de Codex is herbekeken en opvallende nieuwigheid is dat ergonomie duidelijk zichtbaar wordt. De nieuwe codex bestaat uit 10 boeken en boek nummer 8 is "Ergonomische belasting". Dit boek omvat drie titels:
- Titel 1: Werkzitplaatsen en rustzitplaatsen
- Titel 2: Beeldschermen
- Titel 3: Manueel hanteren van lasten
Dit zijn de gekende KB's waarvan de inhoud evenwel identiek is gebleven.
Titel 1: Werkzitplaatsen en rustzitplaatsen
Dit gaat over het langdurig staand werken. Wanneer dit risico aanwezig is, dient de werkgever een zittende pauze te voorzien (2x15') of zittend werk mogelijk te maken. Een pauze Vanuit ergonomie, is het staan op één vierkante meter vooral belastend. Moet men dit langer dan 1 uur continu doen en meer dan 4u op dagbasis, dan is het risico aanwezig. Wanneer het ter plaatse staan af en toe afgewisseld wordt met beweging kan men 2u continu en 5u op dagbasis als grenzen hanteren.
Titel 2: Beeldschermen
In de eerste plaats dient het werk zo georganiseerd te worden zodat afwisseling met ander werk mogelijk is. Lukt dit niet, dan is een risicoanalyse nodig. Deze is sinds 2016 extra op de voorgrond gekomen met het wegvallen van het verplicht periodiek medisch onderzoek. Vanaf gemiddeld 4u/dag pc werk of 2u/dag laptopwerk is dit risico aanwezig. De risicobeoordeling gebeurt tegenwoordig vaak met een online bevraging van de medewerkers. De individuele bureelwerker krijgt feedback tijdens het invullen. De werkgever krijgt de resultaten op groepsniveau om structurele verbeteringen door te voeren. Inhoudelijk doet een papieren checklist uiteraard hetzelfde. Nieuwelingen moeten geïnformeerd worden over hoe men zijn werkplek zou moeten instellen.
Titel 3: Manueel hanteren van lasten
Het manueel hanteren van lasten is een ruim begrip en omvat vier risico's:
- Tillen, houden, dragen
- Trekken en duwen (éénhandig/tweehandig)
- Repetitief werk
- Verplaatsen van mensen (zorgsector)
Deze risico's dient men in de eerste plaats zoveel mogelijk proberen te vermijden. De groeiende trend van robots/automatisatie speelt hier zeker op in. Is het risico toch aanwezig, dan dient er een beoordeling of risicoanalyse te gebeuren. Deze gebeurt best kwalitatief en kwantitatief. Een participatieve benadering staat centraal in ergonomie. Door het gesprek aan te gaan met de medewerkers, de experts van het werk, bekomt men heel wat kwalitatieve info over het knelpunt en mogelijke oplossingen. Kwantitatief betekent dat men het risico uitdrukt in een cijfer. Daarvoor bestaan er verschillende tools, waarvan de KIM methodes het best gekend zijn.
Wanneer is risico aanwezig?
- Tillen: meer dan 10x/dag meer dan 3kg tillen
- Trekken en duwen: meer dan 10x/dag of meer dan 200kg of meer dan 30m per keer trekken of duwen
- Repetitief werk: cyclustijd korter dan 30" of meer dan 30 handbewegingen per minuut
- Verplaatsen: mensen
Met welke methode risico kwantificeren?
- Tillen: KIM tillen, houden en dragen
- Trekken en duwen: KIM trekken en duwen
- Repetitief werk: KIM repetitief werk
- Verplaatsen: Tilthermometer