Verslag alternatieve zitoplossingen

Voor mensen met specifieke klachten bestaan er alternatieve zitoplossingen. Deze poll wou eens aftoetsen wat in praktijk toegepast wordt in de bedrijven en wat de ervaringen zijn. De zit-statafel blijkt aan een opmars bezig. De bureaustoel op maat blijkt op de werkvloer meer voor te komen dan zitballen of kniestoelen.

1. Zitbal
De zitbal bezit een aantal interessante ergonomische principes. Door de verschillende maten zit men onder een open heuphoek en een bal is heel dynamisch. Door de afwezigheid van een rugleuning beoordeelt niemand een zitbal geschikt om een hele dag op te werken. Een zitbal komt niet zoveel voor in bedrijven (22%) omdat er een aantal praktische bezwaren zijn.

Het actief zitten op een bal kan men maximaal twee uur continu volhouden zonder door te zakken. Dat valt op te lossen door de zitbal af te wisselen met een gewone bureaustoel. Probleem is dat de zithoogte en dus ook de gepaste tafelhoogte telkens verschillend is. Zonder een verstelbare tafel is het moeilijk telkens een goede zithouding aan te nemen.

De vereiste van een verstelbare tafel, die er veelal niet is, is het meest gebruikte argument om een zitbal van de werkvloer te houden (55%). Op de tweede plaats komen opmerkingen op vlak van veiligheid. Een bal kan scheuren, er gebeuren altijd wel accidentjes mee. De top 3 wordt vervolledigd door de extra ruimte die nodig is en de diameter van de bal. De diameter dient immers aangepast te zijn aan de gebruiker.

Een kwart van de bedrijven houdt zich ook strikt aan de wetgeving. Daarin staat vermeld dat een stoel stabiel moet zijn. Er bestaan zitballen op een stervoet, maar het grote voordeel van beweeglijk zitten gaat op die manier verloren. Het zijn veelal grotere bedrijven die het argument van wetgeving aanhalen, wellicht omdat ze met procedures werken.

2. Kniestoelen
Kniestoelen komen in 22% van de bedrijven voor die de poll hebben ingevuld. Het is ook voor niemand het gouden alternatief. De afwezigheid van rugleuning en armsteunen maken dat het steeds als afwisseling van een gewone bureaustoel wordt voorgesteld. Op een kniestoel kan men ook slechts 2 uur continu zitten zonder doorzakken (50%).

Grootste probleempunt bij kniestoelen is de druk op de knieën (27%). Bij knieklachten is dit type stoel niet het gepaste alternatief van een bureaustoel. Opmerkingen over een aangepaste tafelhoogte komen iets minder voor vergeleken met een zitbal. De zithoogte op een kniestoel lijkt dan ook meer op die van een gewone bureaustoel, hoewel er steeds een verschil is.

Kniestoelen hebben een statischer imago. Een deel van de respondenten (23%) geeft aan dat houdingsafwisseling het belangrijkste is en dat een kniestoel steeds dynamisch moet zijn. De schommelende kniestoelen laten meer variatie toe

3. Zadelstoelen
Zadelstoelen worden niet als alternatief gezien voor een bureaustoel aan een zittende werkplek. De zadelvorm laat een open heuphoek toe, maar door de lage hoogte van een zittende bureaustoel is dat geen meerwaarde (27%). De dynamiek en de rugleuning worden als minder goed ervaren dan bij een bureaustoel (27%). Een zadelstoel komt eerder uitzonderlijk voor aan een zittafel met als voorwaarde dat de stoel een goede rugleuning heeft en dynamisch is. Een combi zitvlak van zadel en gewoon zoals bij Hag Capisco is aangewezen.

Toch geeft 45% aan dat een zadelstoel een goede zitoplossing is aan een zit-statafel. Het is dan een mogelijkheid tot extra houdingsafwisseling. Men kan zittend, staand en half staand werken.

4. Hoog-laag tafel
De verstelbare zit-statafel is aan een opmars bezig. Alle respondenten zijn er voorstander van. Bijna 82% geeft aan dat de tafel een goed alternatief is wanneer de rugklachten te wijten zijn aan het langdurig zitten. Zitten is zitten en dat dient men te doorbreken. De overige 18% stelt dat de zit-statafel standaard zou moeten zijn. Langs de ene kant wordt het gezien als de toekomst om sedentarisme tegen te gaan met houdingsafwisseling als pluspunt. Aan de andere kant is er soms de vrees of het wel toepasbaar is als standaard (11%).

5. Bureaustoel op maat
Wanneer medewerkers toch specifieke klachten ontwikkelen op de gewone bureaustoel, ziet 81% heil in een bureaustoel op maat. Als bureaustoel op maat (waarvoor specifieke firma’s bestaan) verstaan de meeste invullers een aangepast stoel of een andere stoel dan de standaard. Naast de zit-statafel is dit het meest gekozen alternatief bij specifieke klachten (44%). Het grote voordeel van de stoel is dat men op zoek kan naar een oplossing op maat in functie van de specifieke klachten (45%). Er bestaat geen objectieve oplossing, de oplossing is steeds individueel.  Men blijft binnen de bureaustoelen zoeken omdat deze de meeste ergonomische principes integreren (36%).

Toch geven sommigen aan dat dit slechts in uitzonderlijke gevallen zinvol is. Een andere opmerking is dat men moet streven naar een goede standaardstoel. Een andere stoel is dan wellicht niet de oplossing. Dat verklaart ook de positieve respons op de zit-statafels. Wanneer men de baas overtuigd heeft om voor een goede standaard te kiezen, is het moeilijk verdedigbaar om nog een andere stoel binnen te halen bij specifieke klachten. Meerdere standaardstoelen zijn mogelijk in grote bedrijven, maar in kleinere bedrijven is dat niet altijd evident.