PPT Ergonomie en beroepsziekten

De studiedag "Ergonomie en beroepsziekten" gaf een interessant overzicht van de blootstellingscriteria van ergonomiegerelateerde beroepsziektes, afgewisseld met cases recht uit de praktijk. De presentaties kan u hieronder vinden:

- Presentatie rug en tillen: Joeri Luts (FBZ)
- Casus rug en tillen: door Gert De Clercq (BASF)
- Presentatie tendinopahtie bovenste ledematen: Joeri Luts (FBZ)
- Casus tendinopathie bovenste ledematen: filmpje ijsjes inpakken (OCRA)
- Casus rugrevalidatieprogramma: door Hanne Kenis (Mensura)

1. Radiculair lijden en tillen
Ernstige rugpijn met uitstraling naar de benen (ischias) kan tengevolge van tillen en trillingen erkend worden als beroepsziekte. De grenswaarde van trillingen (0,8m/s²) maakt meteen het verschil duidelijk tussen preventie en erkenning. Bij preventie kijkt men naar een minimumgrens vanaf wanneer het risico begint toe te nemen (0,5m/s²). Vanuit erkenning kijkt men naar een bovengrens waarboven er zeker gezondheidsschade is. Soms zit er een grijze zone tussen.
Voor het tillen wordt beroep gedaan op het Mainz Dortmunder Dosismodel (MDD). Deze maakt een oplijsting van taken, gewichten, duur en herhaling. Op basis daarvan wordt de drukbelasting op de rug berekend. Enkel zware tiltaken worden meegerekend om een dagdosis te bepalen. Indien deze voldoende hoog is, wordt er gekeken naar de jaardosis. Op basis hiervan kan men kijken na hoeveel jaar de grens van het FBZ wordt bereikt (minimum 7 jaar). Het is een strenge methode, die in 2017 mogelijks wat versoepeld zal worden.

2. Casus rigger (BASF)
In chemische installaties is het omwille van explosiegevaar niet altijd mogelijk om met hoogtewerkers op de gepaste plaats te komen. Dat betekent dat zware stukken manueel en via trappen ter plaatse moet worden gebracht. Het werk van rigger gebeurt ook in alle mogelijke houding om het werk gedaan te krijgen. De omstandigheden maken het werk rugbelastend. Na de uitval van een medewerker werd een aanvraag ingediend bij het FBZ. Medische beeldvorming ondersteunde de diagnosecriteria van radiculair lijden. De oorzakelijkheid van het werk kon echter niet hard gemaakt worden. Met het Mainz Dosis Dortmundermodel zou dat wel mogelijk zijn. Na een oplijsting van de taken en drukkrachten bleek de dagelijkse dosis niet hoog genoeg om erkend te worden. De jaardosis en aantal jaren tot de grenswaarde hoeft dan ook niet verder berekend te worden. Met soepelere criteria zou deze casus in de toekomst mogelijks wel aanvaard worden.

3. Tendinopathie aan de bovenste ledematen
Sinds 2012 staan RSI klachten op de lijst van beroepsziekten. Het aantal aanvragen voor erkenning als beroepsziekten is spectaculair hoog. Om op een efficiënte manier al deze dossiers te kunnen behandelen, heeft het FBZ door ervaring een lijst opgebouwd van beroepen die standaard wel of niet erkend worden. Hierdoor gebeurt een eerste grote schifiting, de rest wordt beoordeeld na een werkplekbezoek. Als blootstellingscriterium geldt een OCRA checklist score van minstens 14,1 (oude versie). Voor de schouders moet er bovendien 25% van de tijd of meer boven schouderhoogte gewerkt worden, voor de hand moet er ook een ulnaire deviatie en abductie van de duim zijn. Dat maakt dat vooral tennisellebogen erkend worden.

4. Casus ijsjes inpakken (OCRA)
De OCRA checklist wordt op een praktische manier aangepakt. De herhaling kan gescoord worden op een schaal van 0 tot 10, van 30 handelingen per minuut met voldoende herstel tot 70 handelingen per minuut zonder herstel. In het voorbeeld van ijsjes inpakken ligt de herhaling hoog (7 op schaal van 10). De kracht kan bijna verwaarloosd worden door de lichte ijsjes. De houding van de ellebogen en het grijpen zijn wel vaak (75% van de tijd) extreem en wegen door. Hierbij wordt de korte cyclustijd geteld. De handschoenen om hygiënische redenen en de tempogebondenheid zonde regelmogelijkheid bepalen de extra factoren. Dit typische bandwerk telt twee pauzes (herstel), maar wordt slechts een halve dag uitgevoerd (werkduur). Toch komt dit een hoge score uit (18,8 punten). De tendinopathie aan de ellebogen zou erkend worden, de schouders en handen niet. De extra voorwaarden zijn immers niet vervuld.

5. Rugrevalidatieprogramma
Om rugpijn als beroepsziekte te voorkomen, biedt het FBZ een rugrevalidatieprogramma aan. Wie langer dan één maand thuis is met rugpijn kan hiervoor in aanmerking komen. Aansluitend op de revalidatie is ook een ergonomische interventie mogelijk. Op het eerste niveau is dit een advies en coaching door de ergonoom gedurende een halve dag. Wanneer de medewerker desondanks toch terug uitvalt of het werk niet kan voldhouden, is op een tweede niveau een diepgaandere interventie nodig. Dit was de voorbije jaren een piloottest en dit zal verlengd worden. In de casus wordt een medewerker beschreven die uiteindelijk terug aan het werk is gegaan door eerst een tijdelijke verlenging van de medische overmacht, het volgen van een stage, aanpassen van de werkomstandigheden, enz... Succesfactor was alle betrokken partijnen samen rond de tafel te krijgen.

 

 

Nieuws

Bedrijfsbezoek Barco

Op 22 november ging VerV op bedrijfsbezoek bij Barco, internationaal bekend voor het ontwerpen en ontwikkelen van visualisatieoplossingen. Verv kreeg een interessante toelichting over ClickShare, een draadloos presentatiesysteem ontwikkeld door Barco. Vooral bedoeld om in de wereld van hybride...
Read more

Spreker in de kijker - Bart Motmans

Op 21 januari 2025 organiseren we opnieuw de studiedag 'Goede praktijken in ergonomie'. Tijdens deze nieuwjaarsontmoeting staan er enkele sprekers op het programma en die laten we graag op voorhand al even aan het woord.  Wie ben je en wat is je link met ergonomie?  Ik ben Bart Motmans,...
Read more

SWOT analyse VerV

De Adviesgroep van VerV kwam eind november samen om een SWOT analyse van VerV en het vakgebied ergonomie te maken. Machteld Van de Woestyne vroeg het alvast even aan chatGPT, maar onze Adviesgroep heeft toch nog heel wat interessante inzichten kunnen toevoegen. Sterktes...
Read more

Sociaal event 2024

Om de leden te bedanken die zich het voorbije jaar geëngageerd hebben voor VerV, organiseren we elk jaar een etentje. Dat is ook de gelegenheid om mensen in de bloemetjes te zetten. Dit jaar gingen immers Filip Buckens en Jan Stofs op pensioen. Hoewel ze nog niet op VerV pensioen gaan, wouden we...
Read more

Verslag Prebes activiteiten

Dit najaar organiseerde Prebes in samenwerking met VerV heel wat activiteiten rond de nieuwe wetgeving ergonomie. Deze zet ergonomie immers op de kaart vanaf de ontwerpfase van een werkpost of bij elke aanpassing ervan. Naar aanleiding van de nieuwe wetgeving had VerV enkele tools ontwikkeld om een...
Read more

Verlenging Erkend Ergonoom

Dit jaar zag "Erkend Ergonoom" het daglicht. Het is een beroepstitel voor ergonomen, die daarmee beantwoorden aan de internationale criteria van een ergonoom. Een onafhankelijk accreditie-instituut, BICE, beoordeelt de dossiers. Doel is ergonomen op een laagdrempelige manier te erkennen op basis...
Read more

Woonzorgnet-Dijleland ondertekent zorgcharter

Op 21 oktober ondertekenden algemeen directeur Griet Robberechts, ComfortZorg & Innovatie Expert Jo De Clercq en interne preventieadviseur Maria Bragina namens Woonzorgnet-Dijleland het charter “Ergonomie in de zorg”. Deze intentieverbintenis formaliseert hun jarenlange inzet als...
Read more

Verslag VerV Ergonomiecongres 2024

Op 22 oktober organiseerde VerV voor de derde keer het Ergonomiecongres! Het werd weer een boeiende dag met lezingen, workshops, demo's en veel netwerkmogelijkheden. Op de website van het Ergonomiecongres kan je de foto's en presentaties terugvinden.
Read more

Welzijnsvereniging De Wijngaard ondertekent zorgcharter

Welzijnsvereniging De Wijngaard heeft als slogan ‘SAMEN klaar voor de ZORG van de TOEKOMST’. Op vlak van ergonomie willen ze dit ook bereiken. De instelling heeft reeds een rijke ergonomische geschiedenis: aangepaste hulpmiddelen (liften, glijzeilen, hoog-laag bedden, douchebrancard…), voldoende...
Read more

Winnaars 10-10-10 campagne 2024

Op 10 oktober om 10u het zitten 10 minuten onderbreken? Dat is natuurlijk het concept van de 10-10-10 campagne, en jullie deden massaal mee! Niet alleen op kantoor en thuis werd er rechtgestaan, gewandeld, gedanst en gesport, ook in de klas en op de speelplaats werd er extra veel...
Read more