Webinar "Chronische rugpijn" 2021

In de "Week tegen de Pijn" organiseerde VerV een webinar over chronische rugpijnklachten Professoren Wim Dankaerts (KULeuven) en Lieven Danneels (UGent) zetten de huidige inzichten op een rijtje. Deze interactieve webinar gebeurde in samenwerking het Multidisciplinair Algologisch Team (MAT) en het Manutentieteam van UZ Gent en kadert binnen "The Globale year about Back Pain" van de IASP (International Association for the Study of Pain).

 

 

Wim Dankaerts overliep enkele mythes en feiten over rugpijn:
1. Medische beeldvorming is meestal niet nodig
In 90% gaat het over a-specifieke lage rugpijn waar een scan geen meerwaarde heeft. Medische beeldvorming kan ook spontaan variëren in de tijd, zodat het weinig zegt over de ernst van de aandoening.

2. Bewegen is goed voor rugpijn

Mensen met rugpijn moeten vooral in beweging blijven. Dus lopen, zwemmen -ook schoolslag- is allemaal goed voor de rug. Bewegingsangst is belangrijk mechanisme in het chronisch worden van de rugpijn. Dagelijkse activiteiten moet men blijven doen.

 

3. De rug moet men niet beschermen

Stop met rug"sparende" tiltechnieken. Mensen gaan niet meer spontaan durven bewegen en gaan juist meer klachten ontwikkelen. Stabilisatie-oefeningen zijn daarom ook niet altijd beter, men leert bewegen met de handrem op en dat is niet goed.

 

4. Pijn is geen indicator van de schade

Pijn is een emotionele ervaring, bij weefselschade spelen ook andere aspecten. Typisch voor chronische pijn is dat alles pijn geeft, ook prikkels die dat normaal niet doen. Die vermijdingsangst moet men dan eerst doorbreken.

 

5. Patiënt wil gepersonaliseerde uitleg

Luisteren naar de patiënt is cruciaal. Hij wil daarna uitleg, een duidelijk en consistent advies. Levensstijl is een vorm van self-management waarmee hij zelf aan de slag kan. Dramatiseren of angst geven is niet de oplossing.

 

Lieven Danneels besprak vooral de rol van de spieren bij acute, recurrente en chronische rugpijn.

 

1. Acute rugpijn

Geruststellen is belangrijk bij de acute aanpak. Mensen moet blijven bewegen, het vermijdingsgedrag moet men ten allen tijde voorkomen. Weefsel heeft progressieve belasting nodig om terug sterk te worden. De balans belasting-belastbaarheid moet terug in evenwicht, maar beiden moeten omhoog. Het gaat hier over de belasting tijdens dagelijkse activiteiten, niet de werksituatie.

 

2. Recurrente rugpijn

Goede periodes wisselen af met herval. De kwaliteit van de diepe buikspieren (Multifidus) spelen hier een belangrijke rol. Een bracingstrategie is slecht voor het verdere herstel. Men zoekt dan compensatiemechanismen die nefast zijn. De spieren mogen gebruikt worden. Dat gebeurt door sensorimotorische training, dat is een graduele functionele spiertraining. De bedoeling is alle activiteiten terug normaal te kunnen doen.

 

3. Chronische rugpijn

Hier is vaak een atrofie van de Multifidus zichtbaar, men heeft vooral schrik om te bewegen en alles geeft pijn. Als aanpak stellen ze een dynamische functionele training voor waarbij ook aan de cognitie van pijn wordt gewerkt. Men probeert ook te beïnvloeden hoe mensen over pijn denken. Traditioneel focust behandeling zich op het verminderen van pijn. Dat heeft ook resultaat, maar ze boeken nog meer resultaat als men ook op de angst inwerkt. Na 3, 6 en 12 maanden was er minder schrikt om te bewegen en waren de cognities rond pijn bijgestuurd.