Verslag hoe ergonomen thuis werken

Met Corona zijn ook ergonomen structureel gaan telewerken van thuis uit. Een bevraging van de VerV leden hierover leverde interessante resultaten op. De meeste ergonomen hadden immers reeds ervaring met telewerken. Voor 44% was dat occasioneel, in noodgevallen of om een verslag thuis af te werken. Toch is er ook 39% die structureel op vaste basis één of meerdere dagen al thuis werkten. Voor de overige 17% is deze Coronacrisis een eerste kennismaking met telewerken van thuis uit. Op vlak van organisatie en fysieke ergonomie bleek dat niet altijd even evident...

Werk-privé
Specifiek voor deze periode was telewerken met kinderen in huis. Afhankelijk van de leeftijd vraagt dat meer of veel meer aandacht. Geconcentreerd werken is dan zeker geen sinecure. Iets meer dan 37% van de bevraagde ergonomen geeft aan dat werk en privé gedurende de hele dag in elkaar overlopen. Dat betekent aandacht voor de kinderen tijdens de werktijd, maar evenzeer werken buiten de klassieke kantooruren. Anderen maken duidelijke afspraken. Dat kan door een strikte dagindeling te maken voor de hele dag. Hier kiest 27% van de respondenten voor. Er is een duidelijke afwisseling tussen werktijd en privétijd. Om efficiënt te kunnen werken, maakt 15% een strak schema op voor tijdens de werkuren. Een andere groep (21%) zoekt de concentratie op tijdens specifieke periodes waarbij ze privé niet beschikbaar zijn.

Een populaire werkplek is de woonkamer. Toeval of niet ligt het percentage respondenten dat hier werkt even hoog als bij wie werk en privé door elkaar lopen. Toch is er ook 46% die kiezen voor een afgezondere ruimte. Dat stemt overeen met de aanbeveling in de VerV praktijktichtlijn rond structureel telewerken. Enkelingen wisselen af, of werken zelfs in de slaapkamer,...

Fysieke werkplek
Met een groep ergonomen hoeft het niet te verbazen dat 62% op een verstelbare bureaustoel werkt, 38% aan een verstelbare of aangepaste tafel, 39% op een groot scherm en 79% met apart toetsenbord en muis. Dit bureaumateriaal maakt immers een optimale instelling van de werkplek mogelijk.

Opvallend is toch dat de keukenstoel (30%) het eveneens goed doet. De andere zitmeubelen zijn zitbal, kniestoel, schommelstoel,... Gelijkaardig met het kantoor is een goede tafelhoogte niet evident. De keukentafel en varianten komen in meer dan 50% van de gevallen voor. Ondanks de interesse voor ergonomie werkt toch 21% op zijn laptop op de tafel zonder extra hulpmiddelen. Het moet gezegd worden dat 40% de hoogte en afstand van zijn laptop wel aanpast in aansluiting met de 39% die op een groot scherm werken. Aardigheidje is dat 12% van de respondenten zichzelf een ergonomische muis of toetsenbord heeft aangeschaft.

Het is inderdaad niet nodig om te wachten tot er klachten zijn, preventie is beter... Wat de lichamelijke klachten betreft, komen de rug en schouder/nekklachten samen op de eerste plaats. Dat is op kantoor ook zo. Verhoudingsgewijs doen de oogklachten het beter dan op kantoor, althans voor deze bevraagde ergonomen...

Afspraken werkgever
De werkgever is verantwoordelijk dat de medewerkers ook thuis gezond en veilig kunnen werken. Bij een laptop hoort zo minimaal een extern toetsenbord en muis. De helft heeft dit van zijn werkgever gekregen of meegenomen van het werk. Voor een groot scherm is dat 21% en voor een laptophouder 12%. Toch vraagt de wetgeving dat scherm en toetsenbord geen geheel vormen. De VerV praktijkrichtlijn rond structureel telewerken beveelt ook aan dat de werkgever de aanschaf van een bureaustoel faciliteert via groepsaankoop, raamcontract,... Toch heeft slechts 6% zijn bureaustoel via het werk bekomen.

De werkgever dient ook de medewerkers te informeren over de risico’s en maatregelen bij telewerken. Bij 48% zijn deze adviezen specifiek voor ergonomie bij thuiswerken. Dat hoeft ook niet te verbazen met een publiek geïnteresseerd in ergonomie. Daartegenover staat echter 17% van de respondenten die geen enkele info gekregen hebben.

Voor mensen met psychosociale klachten zijn er bellijnen ingelegd voor een luisterend oor. Waar mensen met fysieke klachten terecht kunnen, is minder duidelijk. In 40% van de respondenten voorziet de werkgever niet echt iets. Bij 30% wordt een brochure met tips gegeven in het geval van klachten en bij nog eens evenveel is online ondersteuning van een ergonoom beschikbaar. Die laatste goede praktijk is een meerwaarde die nog te weinig gekend is. Via Skype en varianten kijkt de ergonoom naara je werkplek en geeft advies hoe de stoel, tafel, scherm, enz... in te stellen.