Kerncijfers ergonomie in België 2020

Van de Belgische werknemers met werkgerelateerde gezondheidsklachten is dit bij 57% te wijten aan lichamelijke klachten. Dat blijkt uit de kerncijfers voor ergonomie in België 2020 van VerV, de Beroepsvereniging voor Ergonomie, gebaseerd op een Europese studie in de 27 lidstaten. De werkgebonden rug-, schouder- en knieklachten komen bovendien meer dan dubbel zo vaak voor als de psychosociale klachten. In de preventie van ziekteverzuim en het streven naar werkbaar werk, dient er meer aandacht te gaan naar ergonomie. Dat is het werk aanpassen aan de mens. Bijna een kwart van deze medewerkers met fysieke klachten geven immers aan hun job niet te kunnen volhouden tot 60 jaar.

 Kerncijfers ergonomie in België 2020 (.pdf)
Chiffres clés de l'ergonomie en Belgique 2020 (.pdf)


Fysieke belasting is een belangrijke oorzaak
De fysieke klachten te wijten aan het werk zijn vooral in de bouw, de zorg, de productiesector en de logistiek aanwezig. Deze sectoren worden gekenmerkt door veel tillen en verplaatsen van zware lasten. Toch is de meest voorkomende fysieke risicofactor het langdurig zitten. Bij 74% van de jobs dienen werknemers meer dan een kwart van hun werktijd te zitten. Een groot deel hiervan zijn uiteraard de bureelwerkers.

Hoewel hoge krachten een belangrijke risicofactor op fysieke overbelasting zijn, komen de risicofactoren staand werken (69%), repetitief werk (61%) en een ongunstige werkhouding (43%) ook vaak voor. De ergonoom is de specialist in het analyseren van deze risicofactoren en het bedenken van oplossingen om het werk minder zwaar te maken. In de genoemde sectoren is nog heel wat vooruitgang te boeken.

Klachten aan het bewegingsapparaat zijn alomtegenwoordig
Twee derde van de werknemers geeft aan dat ze het voorbije last hebben gehad aan rug, bovenste ledematen en/of onderste ledematen. Bij bijna de helft van de werknemers was dat aan de rug (46%). De klachten aan de schouders, nek en polsen werden door 44% genoemd. Deze klachten zijn minder gekend, maar komen bijna even vaak voor als rugklachten. De top drie van lichamelijke klachten wordt vervolledigd door 36% van de Belgische werknemers die klachten aan heupen, knieën of voeten vermeldden tijdens de afgelopen twaalf maanden.

Tabel: % klachten aan het bewegingsapparaat tijdens de voorbije 12 maanden

         Rug                   Bovenste ledematen Onderste ledematen
Bouw 52% 54% 41%
Zorg 47% 46% 31%
Productie 46% 43% 28%
Logistiek en transport 46% 37% 26%

De cijfers van de beroepsziektes ondersteunen deze trends. Van alle erkende beroepsziektes waren 69% gerelateerd aan locomotorische klachten. De topper daarbij zijn peesaandoeningen aan de bovenste ledematen. Deze zijn goed voor 33% van alle aanvragen van beroepsziektes. Kenmerkend aan een beroepsziekte is dat er een rechtstreeks en oorzakelijk verband is met het werk. Met andere woorden, het werk is de oorzaak. Dat stemt toch tot nadenken...

Nood aan ergonomie
De hoge cijfers van klachten aan het bewegingsapparaat zetten ergonomie met stip op de agenda. De fysieke belasting van het werk moet omlaag. Binnen de maatschappelijke thema’s van werkbaar werk, langer werken, zware beroepen en langdurig zieken, dient meer aandacht te zijn voor ergonomie. Voor preventie- en HR-diensten is ergonomie dé ideale hefboom om werk meer werkbaar te maken en het ziekteverzuim in te dijken.
 

Nieuws

Maand van de Ergonomie - oktober 2023

Oktober is de maand van de ergonomie. Dat is het moment om ergonomie in de kijker te zetten binnen je bedrijf. Uiteraard organiseert VerV ook tal van activiteiten rond ergonomie. Hieronder vind je een overzicht: 01/10 Start maand van de ergonomie Wil je zelf mee zichtbaarheid geven aan de maand...
Lees meer

Spreker in de kijker - Valerie Vervliet

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Valerie Vervliet van FOD WASO, de federale overheid voor werk, zal het KB re-integratie 2.0 uit eerste hand toelichten. Wat ga je vertellen op het...
Lees meer

Opleidingen ergonomie

VerV is inhoudelijke partner in drie niveaus van opleidingen ergonomie. Wil je je verder bekwamen in de ergonomie, hou dan volgende data in het achterhoofd. Basisopleiding ergonomie - link Dit is een driedaagse basisopleiding ergonomie, georaganiseerd in samenwerking met Prebes. Doelpubliek zijn...
Lees meer

Vacature freelance coördinator VerV

VerV, Beroepsvereniging voor Ergonomie, is op zoek naar een freelance coördinator om één dag per week VerV te ondersteunen met het organiseren van studiedagen, de administratie en de communicatie. Heb je een passie voor ergonomie? Heb je ideeën hoe het vandaag beter kan? Dan ben jij misschien de...
Lees meer

Sessie in de kijker: ISO45001

ISO45001 is een managementsysteem voor gezond en veilig werken. Dat gaat dus over fysieke belasting, de fysische omgeving, psychosociale belasting en machineveiligheid. Het is een systematiek hoe men risico’s gaat inventariseren, evalueren en verminderen. Benjamin Maris komt op het Ergonomiecongres...
Lees meer

Verslag webinar "Multidisciplinaire aanpak zorg"

Webinar "Multidisciplinaire aanpak ergonomie in de zorg" met als concrete toepassing het introduceren van een maximaal tilgewicht voor leenset op het operatiekwartier. Door een jarenlange samenwerking met alle betrokken stakeholders is deze richtlijn in februari 2023 opgenomen in het advies van de...
Lees meer

Spreker in de kijker - Claudia Vigna

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Claudia Vigna van SERV, het huis van het Vlaams sociaal overleg, zal hun rapport voorstellen over de fysieke belasting in bedrijven. Wat ga je vertellen op het...
Lees meer

Congressprokkels - Lisa Smet

In de aanloop van het Ergonomiecongres laten we telkens een deelnemer aan het woord. Lisa Smet is aanspreekpunt beeldschermwerk in een ICT bedrijf. VerV vroeg waar zij er zeker bij wil zijn en voor welke sessies ze heeft gekozen? Lees haar congressprokkels… Het Ergonomiecongres is voor mij...
Lees meer

Spreker in de kijker - Tuur van der Have

Het Ergonomiecongres op 24 oktober 2023 komt er snel aan. Graag laten we ook de sprekers aan het woord over hun sessie en verwachtingen. Tuur van der Have van KU Leuven mag de spits afbijten. Wat ga je vertellen op het ergonomiecongres? In mijn demosessie zal ik de deelnemers introduceren in het...
Lees meer

VerV pleit voor preventieve wetgeving ergonomie

VerV heeft een visienota overgemaakt aan FOD WASO met zijn kijk op een nieuwe wetgeving over ergonomie. Aanleiding is de ambitie van minister Dermagne om een kader rond "MSA" of musculoskeletale aandoeningen te maken. VerV stelt in zijn nota vijf strijdpunten voor, hieronder kort samengevat: 1....
Lees meer